در فک بالا و پایین حدود ۲۰ عدد، دندان شیری وجود داشته و اغلب والدین به این دندان های کودکان هیچ اهمیتی نمی دهند. زود پوسیده شده دندان های شیری و درآمدن دندان های دائمی به جای آن ها سبب شده است که والدین نسبت به این دندان ها بی توجه باشند. اگر مراقبت های لازم از دندان های شیری کودک صورت نگیرد، زودتر خراب و پوسیده شده و دندان های زیرین آن یا رشد نکرده و یا اینکه نامنظم در می آیند.
از چند سالگی دندان های شیری کودک می افتند؟
به طور کلی در اغلب کودکان از سن ۶ سالگی دندان های شیری آن ها شروع به افتادن کرده و معمولاً دو دندان در فک بالا و پایین در قسمت جلویی زودتر از بقیه میافتند. در مواردی افتادن دندان های شیری در بعضی از کودکان شش ماه زودتر یا دیرتر اتفاق می افتد.
در حدود سن پنج و نیم الی ۶ سالگی باید کودک را به دندانپزشک متخصص نشان داد تا دندان های او به طور کامل بررسی شود. در صورتی که پزشک بعد از معاینه دندان های شیری کودک متوجه ظاهر غیر طبیعی آن ها شود، اقدام به کشیدن آن ها خواهد کرد.
اینکه دندان های شیری کودک شما در چه سن و در چه زمانی شروع به افتادن کند، اهمیت زیادی ندارد. شما باید به رویش دندان های دائمی که جایگزین دندان های شیری آن ها شده اهمیت داده و آن ها را به طور کامل بررسی کنید تا در جای خود به درستی رشد کرده باشند. در زیر دندان های شیری کودک، محل صحیح رویش دندان های دائمی او می باشد، در تعدادی از کودکان دندان های دائمی به صورت کج رویش پیدا کرده یا اصلا رشد نمی کنند.
آیا دندان آسیاب یا همان دندان کرسی در کودک می افتد؟
بله دندان آسیاب همانند بقیه دندان های شیری شروع به افتادن خواهد کرد و جز آخرین دندان ها در دهان کودک می باشد. معمولاً در کودکان از سنین ۱۰ الی ۱۲ سالگی، دندان های آسیاب یا دندان های خلفی آنها شروع به افتادن میکند. شروع رویش دندان های دائمی کودک شما هر چقدر به تاخیر بیفتد، برای او مفیدتر بوده زیرا دیرتر پوسیده خواهد شد. اما اگر تا سن ۱۲ سالگی هیچ کدام از دندان های شیری شروع به افتادن نکند، باید برای حل این مشکل به دندانپزشک که مراجعه کرد تا پزشک علت دیر افتادن دندان ها را بررسی کند.
چرا باید به مراقبت از دندان های شیری اهمیت بدهیم؟
اگرچه دندان های اولیه یا همان دندان های شیری کودک برای مدت زمان کوتاهی در دهان او بوده و بعد می ریزند، اما نقش حیاتی در سلامت دهان و دندان آن ها داشته و باید به مراقبت آن ها بپردازند. دلیل اهمیت مراقبت از دندان های شیری شامل موارد زیر می باشد:
• دندان های شیری فضای کافی و مناسب را برای رشد دندان های دائمی فراهم می کنند.
• برای حفظ ظاهر کودک ضروری هستند.
• با استفاده از این دندان های شیری کودک بهتر حرف میزند.
• در صورت پوسیدگی دندان های شیری کودک تغذیه درستی نداشته و در جویدن دچار مشکل خواهد شد.
• اگر دندان های شیری کودک سالم باشد، دندان های دائمی او نیز به صورت سالم رشد خواهند. عفونت و پوسیدگی دندان های شیری سبب لکه دار شدن و خرابی دندان های دائمی در زیر آن خواهد شد.
واقعیت هایی در مورد دندان شیری
از زمان تولد تا ۶ سالگی، هر ۶ ماه حدود ۴ دندان شیری در دهان رشد خواهد کرد.
رویش دندان های نوزادان دختر نسبت به نوزادان پسر زودتر اتفاق میافتد.
دندان های شیری پایین فک در مقایسه با دندان های بالای فک، رشد سریع تر و جلوتری دارند.
دندان شیری در مقایسه با دندان های دائمی سفیدتر بوده و اندازه کوچک تری نیز دارد.
تا حدود سه سالگی تقریباً همه دندان های شیری کودک شما رشد میکند.
در حدود سن ۶ تا ۱۲ سالگی، در دهان کودک ترکیبی از دندان های دائمی و دندان های شیری قرار دارد.
مراقبت های لازم بعد از افتادن دندان های شیری
والدین علاوه بر اینکه به رویش دندان های کودک خود اهمیت داده و مدام آن را بررسی میکنند، باید در زمان افتادن دندان های شیرین نیز به مراقبت ها و نکاتی توجه داشته باشند. زمانی که دندان شیری کودک شما لغو شده و می افتد ممکن است لثه دچار خونریزی شده و مشکلاتی در دهان کودک ایجاد شود، برای بهبود لثه و قطع خونریزی باید اقداماتی توسط والدین کودک انجام شود.
پدر و مادرها باید بر روی لثه کودک بعد از افتادن دندان، یک گاز استریل به مدت ۲ ساعت قرار دهند تا خونریزی بند آید. در این مدت حتماً برای کودک غذاهای مقوی و کاملاً نرم آماده کنید تا لثه های او متورم نشود.
دلیل دیر افتادن دندان های شیری چیست؟
در بعضی از کودکان به دلیل کوچک بودن فک، دندان های شیری دیرتر می افتند. در صورتی که فک کودک فضای کافی نداشته یا دندان های شیری او به فک متصل باشد، دندان های جدید دیرتر شروع به رشد می کنند.
روش تشخیص دندان های اصلی از دندان های شیری
تعدادی از والدین در تشخیص دندان شیری و اصلی کودک خود دچار اشتباه می شوند برای تشخیص درست باید به ظاهر دندان های کودک توجه کنید، معمولاً دندان های شیری در مقایسه با دندان های دائمی رنگ سفیدتر و روشن تری دارند. دندان های شیری بر خلاف دندان های اصلی با استخوان فک هیچ اتصالی نداشته و به آن جوش نخورده اند. دندان های شیری با کوچکترین ضربه افتاده و استحکام زیادی ندارند. عاج و مینای دندان های اولیه کودکان در مقایسه با دندان های اصلی، ظاهر باریک تری داشته و کاملا شکننده هستند.
سخن پایانی
با توجه به اینکه دندان های شیری سبب رشد منظم تر و سالم تر دندان های دائمی می شوند، باید در حفظ و مراقبت از آن ها کوشا باشیم. والدین باید طرز صحیح مسواک زدن و نکات مراقبتی لازم را به کودکان خود آموزش داده تا از دندان های شیری خود به خوبی مراقبت نمایند.
به طور کلی بازه زمانی برای افتادن دندان های شیری و رشد دندان های جدید تا حدود 12 سالگی کودک میباشد. در این بازه زمانی در صورت مشاهده تغییرات غیر طبیعی در لثه و دندان های کودک باید هرچه سریعتر به متخصص دندانپزشک مراجعه نمایید.
امروزه با توجه به اینکه هزینه دندانپزشکی افزایش یافته باید از همان کودکی مراقبت ویژهای از تمام دندان های شیری و دائمی خود داشته باشیم.