دندان عقل معمولا در اواخر دوران بلوغ و حدودا در سنین بیست سالگی به بعد رشد می کند. این دندان ها در پشت فک ها بیرون می زنند و باعث درد و در قسمت های مختلف فک و لثه می شوند. گاهی اوقات به دلیل فشار بیش از حدی که دندان های فک از زیر وارد می کنند، باعث به هم خوردن نظم کلی دندان ها می شود. در چنین مواقعی، جراحی دندان عقل ضروری است. در صورت عدم این کار، مشکلات مختلفی در قسمت فک و دندان ها به وجود می آید. علاوه بر این، احتمال مستعد شدن سایر دندان ها به پوسیدگی و مشکلات دیگر نیز به وجود می آید.
دلایلی که نشان می دهد بیمار به جراحی دندان نیاز دارد؟
گاهی اوقات رشد دندان عقل هیچ علائم و نشانه هایی ندارد و رویش آن نیز مشکلی برای فرد به وجود نمی آورد. اما در صورتی که خروج آن از بافت لثه به صورت غیر عادی باشد و باعث ایجاد فشار به دندان های دیگر شود، مشکلاتی را به وجود می آورد. برخی علائم و نشانه ها در هنگام خروج دندان عقل وجود دارند که در صورت بروز آن ها، مراجعه به دندانپزشک و اقدام برای جراحی ضروری می شود. این علائم عبارتند از:
- قرمز شدن و تورم بافت لثه اطراف دندان عقل که با درد و خونریزی همراه است
- عدم توانایی در باز و بسته کردن کامل دهان در هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن
- ایجاد درد و ناراحتی در قسمت فک و دندان عقل که تورم و برآمدگی فک را به دنبال دارد
- ایجاد بوی بد دهان که خود فرد نیز آن را با مزه دهان خود حس می کند
- تورم و درد لثه و دندان های مجاور دندان عقل
عوارض نکشیدن دندان عقل
شاید بارها در بین اطرافیان خود شنیده باشید که اقدام به جراحی و کشیدن دندان عقل کرده باشند؛نکشیدن دندان عقل می تواند عواقب ناخوشایندی به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:
درد و عفونت:
دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته، می‌تواند باعث درد، تورم و التهاب لثه شود. همچنین، این دندان‌ها به دلیل موقعیت نامناسب، بیشتر در معرض خطر پوسیدگی و عفونت قرار دارند.
آسیب به دندان‌های مجاور:
دندان عقل، می‌تواند به ریشه دندان‌های مجاور فشار وارد کند و به آنها آسیب برساند.
رشد دندان عقل با زوایای غیر طبیعی
دندان های عقل معمولا با زوایای غیر طبیعی بیرون می آیند. این موضوع ممکن است باعث ایجاد فشار و درد در ناحیه فک و لثه شود. در برخی موارد، دندان عقل به صورت جزئی از لثه بیرون می آید و در مواقعی هم که فضای کافی برای رشد و بیرون آمدن نداشته باشد، ممکن است به صورت کاملا نهفته درون لثه باقی بماند و باعث فشار به سایر دندان ها شود.
عدم فضای کافی برای خروج دندان عقل
یکی از دلایل شایع کشیدن دندان عقل، عدم وجود فضای کافی برای رشد و بیرون آمدن آن در فک است. اگر فضای کافی برای جاگیری دندان عقل وجود نداشته باشد، ممکن است به صورت نهفته در جایی رشد کند که نتواند به صورت کامل از سطح لثه بیرون بیاید. این وضعیت ممکن است باعث درد، التهاب و عفونت لثه شود.
مشکلات ارتودنسی:
دندان عقل نهفته، می‌تواند درمان ارتودنسی را مختل کند و به جابجایی دندان‌ها آسیب برساند.
وجود پوسیدگی در دندان عقل
وجود پوسیدگی در دندان عقل نیز می‌تواند دلیلی برای کشیدن آن باشد؛ زیرا این دندان به دلیل موقعیت نهفته ای که دارد، به سختی قابل دسترسی بوده و به طور طبیعی نمی توان آن را شستشو داد و در نتیجه ممکن است باعث بروز پوسیدگی در آن شود.
بروز بیماری های لثه
برخی از بیماری های لثه می توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر روی دندان عقل تاثیر داشته باشند. به عنوان مثال، عفونت لثه و التهاب های مرتبط با آن می توانند در دندان عقل گسترش یابند و عوارض جدی را ایجاد کنند.
مشکلات گوارشی:
جویدن غذا با وجود دندان عقل، می‌تواند دشوار باشد و به هضم غذا و سلامت گوارش آسیب برساند.
عوارض نکشیدن دندان عقل می‌تواند جدی باشد. با مراجعه به موقع به دندانپزشک و کشیدن دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته، می‌توانید از بروز این عوارض پیشگیری کنید. گاهی اوقات رشد دندان عقل با بروز خونریزی شدید همراه است. در شرایطی که دندان عقل با عفونت یا التهاب همراه شده باشد، ممکن است باعث خونریزی های مداوم و شدید در قسمت لثه دندان عقل و نواحی مجاور آن شود. این نوع خونریزی معمولا با درد و سوزش همراه است.
مراحل کشیدن دندان عقل
کشیدن و جراحی دندان عقل، دارای مراحلی است که به صورت زیر هستند:
- بیمار با استفاده از داروهای بیهوشی، بیهوش می شود.
- با استفاده از اشعه ایکس، از دندان عقل تصویر برداری می کنند و وضعیت آن را مورد ارزیابی قرار می دهند.
- اگر دندان عقل کاملا در داخل لثه قرار گرفته باشد، یک برش کوچک در لثه ایجاد می شود تا به دندان عقل دسترسی پیدا کنند.
- اگر دندان عقل در استخوان فک فرو رفته باشد، با استفاده از ابزارهای ویژه، آن را جدا می کنند.
- با استفاده از ابزارهای جراحی مخصوص، دندان عقل را خارج می کنند.
- پس از کشیدن دندان عقل، لثه ها در محل کشیدن دندان با نخ به هم دوخته می شوند.
- پس از انجام جراحی، دندانپزشک توصیه هایی را برای مراقبت از محل جراحی انجام می دهد.
بهبودی بعد از کشیدن دندان عقل چند روز طول می کشد؟
بهبودی بعد از کشیدن دندان عقل در هر فردی متفاوت است و زمان لازم برای بهبودی کامل نیز ممکن است متغیر باشد. اما به طور معمول، پس از کشیدن دندان عقل، فرآیند بهبودی از چند روز تا چند هفته طول می کشد.
در روزهای اولیه پس از عمل، خونریزی و تورم به عنوان عوارض جانبی طبیعی رخ می دهند. خونریزی بعد از کشیدن دندان عقل اغلب در 24 تا 48 ساعت اولیه متوقف می شود و تورم لثه نیز ممکن است تا چند روز ادامه یابد. در طی هفته اول بعد از عمل، تورم لثه به تدریج کاهش می یابد. حدود دو هفته بعد از عمل، انتظار می رود که محل جراحی دندان عقل به طور کامل بهبود یابد. خونریزی و تورم باید به حداقل برسند و درد نیز کاهش یابد.
مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل
مراقبت های پس از جراحی دندان عقل از اهمیت بالایی برخوردار هستند؛ زیرا باعث بهبودی سریع و از بین رفتن آثار جراحی می شوند. برخی از مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل به صورت زیر می باشند:
- استفاده از گاز استریل یا پاراستامول
- استفاده از یخ
- تغذیه مناسب
- شستشوی دهان
- استفاده از مواد ضدعفونی کننده
با رعایت موارد فوق و عمل به توصیه های دندانپزشک، می توانید باعث کاهش عوارض جانبی جراحی دندان عقل شوید و در کمتری زمان ممکن بهبودی کامل پیدا کنید.
